Praktijkprikkel

Wees alert op medicatie bij ontslag uit hospice

Apothekers en huisartsen moeten bij ontslag van een patiënt uit het hospice aandacht hebben voor het medicatiebeleid. Anders kunnen de gevolgen ingrijpend zijn, zoals blijkt uit de casus van een 87-jarige man die een hartinfarct kreeg.

In de laatste levensfase schakelt de behandelend arts over op een beleid gericht op een zo goed mogelijke kwaliteit van leven. Onderdeel van dit beleid is het stoppen van medicatie die geen toegevoegde waarde meer heeft. Wanneer in uitzonderlijke gevallen blijkt dat een patiënt toch nog een langere levensverwachting heeft, moet opnieuw de medicatie tegen het licht worden gehouden. Dat dit niet altijd goed gaat, blijkt uit onderstaande melding die binnenkwam bij Voorkomen Medicatie Incidenten (VMI).

Bij ontslag uit een hospice verandert de balans tussen de voor- en nadelen van de medicatie.

Medicatiebeoordeling

Bij een man van 87 jaar die vanwege de diagnose eindstadium hartfalen naar een hospice gaat, vindt vooraf een medicatiebeoordeling plaats door de huisarts en de apotheker van de patiënt. De man blijft alleen medicatie ter bestrijding van acute symptomen gebruiken. De middelen voor hart- en vaatziekten, clopidogrel en atorvastatine zijn onder meer gestopt.

Na enkele maanden goede zorg in het hospice, is de toestand van de man verbeterd. Hij mag weer naar huis. Na ontslag uit het hospice schrijft hij zich in bij een apotheek dichter bij huis. De huisarts komt op bezoek, maar vergeet de medicatie van de man te beoordelen. Ook realiseert de huisarts zich niet dat tijdens het verblijf in het hospice medicatie is gestopt.

De apotheker die de geneesmiddelen levert aan het hospice ontvangt een verzoek van de nieuwe apotheker voor een actueel medicatieoverzicht. Op dit overzicht staat alleen de medicatie ter bestrijding van acute symptomen die de man in het hospice gebruikte. Na drie maanden krijgt de man een hartinfarct. De cardioloog belt de apotheker met de vraag waarom hij geen atorvastatine en clopidogrel meer gebruikt. Hij herstelt na een korte ziekenhuisopname van het infarct.

Analyse

Het is onzeker of het hartinfarct was voorkomen wanneer de patiënt zijn medicatie voor hart- en vaatziekten weer was gaan gebruiken. Uit deze casus blijkt dat bij ontslag van een patiënt uit het hospice er aandacht moet zijn voor het medicatiebeleid. Bij ontslag uit een hospice verandert de balans tussen de voor- en nadelen van de medicatie. Geen van de artsen en apothekers heeft zich gerealiseerd dat de medicatie na ontslag weer bekeken moet worden. Ook zijn er geen afspraken tussen de artsen gemaakt over wie de medicatie bijstelt.

Contact met huisarts

Aanbevelingen voor apothekers en apothekersassistenten:

Neem altijd contact op met de huisarts als iemand na verblijf in een hospice minder preventieve geneesmiddelen gebruikt dan hij voorheen gebruikte.